Skrautskrifa upphafsstafinn sinn.
Þessi föndurstund kallast á við þá merkilegu iðju sem var iðkuð á miðöldum og á tíma Lúthers, sem er að skrautrita merkilegan texta – eins og handrit að Biblíunni – og sérstaklega gera upphafsstöfum hátt undir höfði. Skoðið t.d. Guðbrandsbiblíu sem var fyrsta prentaða Biblían á Íslandi og hvernig hver bók og kafli hefst með stórkostlega flottum upphafsstöfum.
Í þessari iðju ætlum við að skrautrita okkar eigin upphafsstafi, til þess þarf blað og góða liti.
Siðbótarstórfiskaleikur.
Við þurfum rými sem hægt er að hlaupa í, og í upphafi er öllum hópnum komið fyrir í öðrum endanum.
Valdir eru einn eða fleiri,,siðbótarmenn” sem vilja ná fleirum inn í umbótarhreyfinguna sína, þeir standa reiðubúnir að ,,klukka” hina, þegar hópnum er gefið merki að hlaupa enda á milli. Ekki má klukka þá sem ná yfir á hinn endann. Þeir sem siðbótarmennirnir ná að klukka, slást í þeirra hóp.
Leikurinn endar þegar siðbótarmönnunum hefur tekist að ná öllum í sinn hóp.
Hér er gott að undirbúa samtalið með því að lesa vel kaflana í “Hér stend ég” um hvernig Lúther vildi leggja áherslu á að trúin væri það sem á stað í hjartanu og snérist um sambandið milli einstaklingsins sjálfs og Guðs. Prinsippið hér er að engan millilið þarf milli manneskjunnar og Guðs – þess vegna voru prestar, biskupar, páfar og munkar, eða kenningar kirkjunnar, ekki nauðsynlegir í augum Lúthers. Það sem skipti máli var einstaklingurinn og áhrifin sem hann leyfði Guðs orði að hafa á sitt eigið líf.
Hluti af þessu var að Biblían sjálf og helgiþjónustan í kirkjunni átti ekki heldur að hafa neina milliliði fyrir fólk að njóta. Þess vegna lagði Lúther mikla vinnu í að ÞÝÐA Biblíuna yfir á sitt eigið móðurmál sem var þýska – en áður hafði Biblían bara verið fáanleg á latínu, sem var alþjóðlegt mál kirkjunnar. Einnig voru messurnar allar á latínu, en því vildi Lúther breyta – hann vildi að allir sem væru viðstaddir hefðu tök á að njóta helgihaldsins og taka þátt í því.
Negla á dyr mikilvæg skilaboð. Hér ætlum við að endurgera gjörninginn sem öll siðbótarminningin snýst um, þ.e.a.s. þegar Lúther negldi sínar 95 tesur á dyr hallarkirkjunnar í Wittenberg.
Hér þarf að undirbúa vel:
– útbúa fleka eða gamla hurð, sem má taka við hamarshöggum og nöglum.
– skrifa á blað/blöð hluti sem ykkur finnst skipta öllu máli í trúnni okkar og samfélaginu. Vera búin að ræða um það sem við viljum sjá öðruvísi, það sem okkur finnst að eigi að gerast og hvað má ekki gleymast!
– hafa hamar og nagla við höndina.
– finna flottan og áberandi stað sem hurðin getur staðið svo fólk geti virt fyrir sér ykkar eigin “95 tesum”.
Upphitun. Styttuleikurinn. Tvö og tvö vinna saman og skiptast á að vera stytta og listamaður. Listamaðurinn mótar styttuna að vild eftir því hvernig Lúther upplifði Guð í sinni eigin trúarbaráttu. Stundum var hann áhyggjufullur, stundum upplifði hann létti og gleði. Stundum var hann bugaður en stundum fullur af von. Stundum leið honum eins og hann væri dæmdur skúrkur, stundum eins og hann væri laus úr gæsluvarðhaldi. Notið þessar tilfinningar til að móta ykkar eigin styttu.
Hér er tækifæri til að fara yfir söguna um hvernig Lúther ákvað að standa í fæturna og mótmæla aflátsbréfasölu munksins Jóhanns Tetzels. Lesið kaflann í ,,Hér stend ég” sem fjallar um aflátssöluna og hvernig Lúther fannst það kolröng leið til að boða fagnaðarerindið. Leggja má t.d. áherslu á að fyrir Lúther snerist þetta um djúptrúarleg atriði og hann var búinn að pæla mikið og rannsaka eigin trú og hjarta – sem er stundum kallað trúarbarátta.
Til leiðbeinandans
Leikur
Iðja
Söngæfing: Samverunni lýkur með söngæfingu sem tekur eins langan tíma og leiðtoginn telur þurfa.
Ef til vill þarf að eyða meiri tíma í undirbúning söngleiksins og má þá taka eins margar samverur undir þann undirbúning eins og þurfa þykir.
Til leiðbeinandans
Leikur
Iðja
Söngæfing: Samverunni lýkur með söngæfingu sem tekur eins langan tíma og leiðtoginn telur þurfa.
Til leiðbeinandans
Leikur
Iðja
Söngæfing: Samverunni lýkur með söngæfingu sem tekur eins langan tíma og leiðtoginn telur þurfa. Eins má láta æfa lögin í söngleiknum á milli annarra atriða í samverunni.
Búa til veggteppi eða altarisklæði sem endurspeglar lífið á miðöldum. Hér þarf að hafa við hendina stranga sem getur verið eins stór eða lítill og menn vilja. Hægt er að kaupa ódýrt léreft í Rúmfatalagernum til að nota. Svo þarf taumálningu og pensla. Ef hópurinn er mjög stór er hægt að búa til fleiri veggteppi en eitt!
Hugmyndir að myndefni:
– Evrópskt þorp með kirkju og torgi og litlum húsum í kring.
– Klaustur með munkum og nunnum í kring.
– Gamaldags altaristafla með t.d. Jesú á krossinum (mjög algengt þema í miðaldakirkjum).
– Fallegt landslag með fólki að vinna á akrinum.